Ile suwerena? |
Bardzo popularne ostatnio w naszym kraju określenie „suweren” oznacza – według Słownika Języka Polskiego PWN – niezależnego władcę (szczególnie w średniowieczu). W państwie opartym na systemie demokratycznym prawa suwerena przynależą narodowi (funkcjonuje zasada suwerenności ludu). Suweren to naród sprawujący niezależną władzę zwierzchnią. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., która jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej (art. 8 ust. 1) w art. 4 stanowi, że władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu, a Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli lub bezpośrednio. Naród swoich przedstawicieli wybiera w wyborach. Kodeks wyborczy określa wybory do Sejmu RP i do Senatu RP, Prezydenta RP, do Parlamentu Europejskiego (ogólnopolskie) oraz do organów jednostek samorządu terytorialnego. Konstytucja RP w art. 10 określa ustrój RP, stanowiąc o władzy ustawodawczej Sejmu i Senatu oraz wykonawczej m.in. Prezydenta. Te organy władzy pochodzą z bezpośredniego, ogólnopolskiego wyboru Narodu, czyli suwerena. Oczywiście, wyniki wyborów bezpośrednich zależą od kilku różnorodnych czynników, m.in. zasad ordynacji wyborczej, liczby startujących komitetów wyborczych i kandydatów, frekwencji (!), liczby głosów ważnych oddanych w wyborach. Mając te uwarunkowania na uwadze przeanalizujmy, ile było suwerena w wyborach (całkowicie wolnych, a więc bez wyborów z 1989 r.) w Polsce w III RP, czyli ile głosów uzyskali zwycięzcy wyborów prezydenckich i parlamentarnych.
Wybory Prezydenta RP
Wybory do Sejmu RP
Wybory do Senatu RP
Spośród wyborów ogólnopolskich odnotujmy – jako ciekawostkę – wyniki wyborów do Parlamentu Europejskiego.
Wybory do Parlamentu Europejskiego
Suweren może sprawować władzę także bezpośrednio – w formie referendum ogólnokrajowego. W III RP odbyło się pięć takich głosowań, choć nie wszystkie były wiążące.
Referenda
Analizę powyższego zestawienia pozostawiam indywidualnej refleksji. Na zakończenie nie odwołując się do matematyki przedstawiam tabelę, w której – w blisko 40-milionowym państwie – naród wypowiedział się w największej (ponad 10-milionowej) liczbie osób.
|